لایه برداری در واقع همان از بین بردن سلول های مرده پوست است که باعث می شود پوست شما درخشان و صاف شود. لایه برداری با برداشتن لایه بیرونی پوست، روند پوست اندازی را سریع تر می کند. وقتی سن فرد از ۳۰ سال می گذرد، این سلول های مرده بیشتر روی پوست او تجمع می کنند چون قدرت پوست برای دفع این سلولهای مرده با افزایش سن کاهش می یابد، در نتیجه حتما باید با یک عامل خارجی این سلول های مرده را از روی پوست برداشت، لایه برداری باعث می شود که سلول های مرده از روی سطح پوست برداشته شوند و جا برای سلولهای نو و جوان باز شود تا پوست با این سلولهای جوان، ظاهری جوانتر پیدا کند. اسیدها و آنزیم های خاصی باعث از بین رفتن سلول های مرده می شوند در حقیقت یک سوختگی شیمیایی خفیف و کنترل شده در پوست به وجود می آید و سلول های مرده پس از جدا شدن، جای خود را به سلول های سالم و جوان می دهند، لایه برداری براساس نوع ماده به کار رفته، غلظت آن و مدت زمانی که مواد فوق روی پوست باقی می مانند متفاوت است. این محلول ها همچنین لایه های زیرین را برای تولید کلاژن و الاستین پوست تحریک میکنند. این ۲ عامل در طراوت و جوانی پوست نقش اساسی را ایفا میکنند. اگر لایه برداری نادرست انجام شود ممکن است برعکس عمل کند و باعث شود چربی و لطافت پوست کاهش یابد بنابراین نباید خودسرانه انجام شود بلکه باید با مشورت پزشک و توسط افراد مجرب در این زمینه انجام شود.
فرآیند لایه برداری در اپیدرم یا لایه سطحی پوست ایجاد می شود. این لایه برداری برای رفع تیرگی پوست، چروک های خفیف زودرس، درمان جوشگاه های قدیمی و از بین بردن آثار اولیه آفتاب در پوست استفاده می شود. برای کسب نتیجه مطلوب، لازم است که این فرآیند ۴ تا ۵ بار در طول ۲ تا ۴ هفته و پس از آن سالی ۴ بار تکرار شود.
نسبت به لایه بردارهای سطحی با عمق بیشتری درون پوست نفوذ می کنند و بهتر است فقط در پوست سایر قسمت های بدن جز صورت به کار رود. این لایه برداری برای درمان ضایعاتی مانند اسکار آکنه، خطوط پوستی، تغییرات رنگ پوست و تغییرات پوست بر اثر آفتاب استفاده می شود. در این نوع لایه برداری پوسته ریزی و جداشدن لایه آسیب دیده ۳ تا ۷ روز طول میکشد. قرمزی و التهاب پوست ممکن است تا ۲ ماه طول بکشد، هرچند که به طور معمول بعد از یک تا ۲ هفته پوست نسبتاً به حالت طبیعی خود باز می گردد و از آن به بعد با استفاده از لوازم آرایشی میتوان التهاب باقی مانده را پوشاند. با استفاده از لایه برداری با فرآورده های با قدرت متوسط، فرد به ندرت احساس درد و ناراحتی شدید میکند و عوارض به وجود آمده نیز با روشهای معمولی قابل کنترل هستند.
این فرآورده ها قوی ترین لایه بردارهای پوست را شامل می شوند و برای درمان چین های خشن پوستی، آثار عمیق ناشی از افزایش سن و آفتاب، کک ومک، اسکار پوستی و ضایعات رشد یافته پیش سرطانی استفاده می شوند. استفاده نادرست از این لایه بردارها باعث ایجاد تحریک و التهابات پوستی، خشکی پوست و همچنین تشدید رنگدانه های پوستی، ایجاد لک و حساسیت در برابر نور آفتاب، ایجاد اسکارهای دائمی، کمرنگی یا پررنگی در نواحی مختلف پوست میشود.
در لایه برداری شیمیایی از انواع گوناگون مواد شیمیایی استفاده میشود تا سلولهای مرده پوست و دیگر ناخالصیها از روی پوست برداشته شوند. نمونههایی چند از مواد شیمیایی که میتوانند به عنوان لایه بردار مورد استفاده قرار بگیرند عبارنتد از: انواع مختلفی از آنزیمها، از جمله آنزیمهای میوه، آلفا هیدروکسی اسیدهایی چون لاکتیک یا گلیکلیک، و بتا هیدروکسی اسیدهایی از قبیل سالسیلیک اسید.
همهی انواع لایه برداری شیمیایی شیوه کارشان به این صورت است که پیوندهای میان سلولهای پوستی را میشکنند و با سست شدن این پیوندها لایه مرده پوست به آسانی برداشته میشود.
یک روش ساده برای لایه برداری پوست صورت استفاده از پدهای لایه بردار است. صرفاً کافی است پد را مثل جارو روی پوست خود حرکت بدهید، تا این پد حتی بدون نیاز به آبکشی، کار خودش را انجام دهد.
بیشتر اوقات مواد لایه برداری در کلینزرهای صورت وجود دارد که وقتی صورتتان را با آنها میشویید به نوعی همین عمل را انجام میدهند. اگر از چنین کلینزرهایی استفاده میکنید بهتر است اجازه دهید بین سی ثانیه تا یک دقیقه روی صورتتان باقی بمانند تا مواد لایه بردار آن فرصت کافی برای اثرگذاری داشته باشند. همچین انواع مختلفی از ماسکهای لایه بردار حاوی آنزیم میوه و آلفا هیدروکسی اسید وجود دارد. همچنین میتوانید از ژلهای لایه بردار استفاده کنید که پس از مصرف نیازی به شستن آنها نیست.
در لایه بردارهای مکانیکی مواد سایندهای وجود دارد که مثل سنباده روی سطح پوست کشیده میشوند و سلولهای مرده را از روی سطح پوست برمیدارند که به دنبال استفاده از آن تاثیر و نفوذ داروهای پوست، چند برابر گشته و بنابراین کمک مهمی برای درمان دارویی مثلا بهبود لکهای صورت است. لایه بردارهای فیزیکی محصولاتی هستند که حاوی نوعی مادهی زبر همچون ذرات ریز یا دانههای آسیاب شده اند. با ساییدن این ذرات ریز بر روی پوست، لایهی سلولهای مردهی پوست از بین میرود. در نتیجه، پس از شستن، پوستی جدیدتر و جوانتر باقی میماند. افزون بر این، پوست شما هموارتر و درخشندهتر خواهد شد. توانایی لایه برداری پوست در لایه بردارهای فیزیکی بسته به اینکه از چه محصولی استفاده میکنید میتواند متفاوت باشد. کسانی که پوست به شدت حساسی دارند بیشتر میتوانند لایه برداریهای فیزیکی را به خوبی تحمل کنند. باید محصولات مختلف و بافتهای ذرهای متفاوتی را آزمایش کنید تا ببینید کدامیک در مورد شما اثرگذارتر است.
خودتان هم میتوانید در منزل لایه بردارهای فیزیکی درست کنید، اما باید توجه داشته باشید که لایه بردارهای بدن برای استفاده روی صورت زیادی زبر هستند. لایه برداری فیزیکی میتواند لطیف و مطمئن باشد و احتمال اینکه باعث ایجاد واکنش در پوست گردد خیلی کمتر است و از این رو، برای شروع به ویژه در مورد کسانی که پوست حساستری دارند مناسبتر است. اگر پوست حساسی دارید میتوانید از محصولاتی حاوی لاکتیک اسید نیز استفاده کنید.
روش میکرودرم ابریژن، متداول ترین لایه برداری مکانیکی است که اثرات خوبی بر کیفیت پوست میگذارد و همچنین با تاثیری که بر نفوذ داروهای پوستی دارد، کمک مهمی در درمان لک صورت میکند و از طرفی با تحریک پوست باعث بهبود ساخت کلاژن شده و در طولانی مدت در بهبود چین و چروک نیز موثر است.
در این روش با استفاده از دستگاهی خاص، نوعی کریستال بسیار ظریف از جنس اکسید آلومینیوم با فشار تنظیم شده ای با سطح پوست در تماس قرار میگیرد و تراش بسیار سطحی در لایه های فوقانی پوست ایجاد میکند. در ضمن یک مکش نیز روی پوست انجام میشود که باعث جمع شدن کریستالها از سطح پوست و همچنین بهترشدن جریان خون به منطقه و فعال شدن سلولهای فیبروبلاست و در نتیجه موجب ترمیم و طراوت پوست می شود. بسیاری از افراد از جای جوش ها در صورتشان ناراضی هستند که به داروهای شیمیایی جواب نمیدهد از میکرودرم ابریژن میتوان برای درمان جای جوش استفاده کرد. همچنین میتوان از آن در درمان جای آکنه و آبله مرغان، بهبود منافذ باز پوست، بهبود جوش های سرسیاه و سرسفید، کم رنگ شدن لک های صورت و حتی بدن و بهبود چین و چروک های ظریف نیز استفاده کرد. جوشگاه های اسکارها نباید زیاد عمیق باشند و اغلب بر حسب نوع اسکار (جای جوش) و محل و عمق آن به چند جلسه درمان هفتگی نیاز دارد. درصورت عمیق بودن جای جوش و استفاده زیاد میکرودرم میتوان از لیزر استفاده کرد.
کریستال های آلومینیم که در این روش استفاده میشوند هیچ گونه عارضه ای در سطح پوست ایجاد نمی کنند چون پزشک میتواند جریان و سرعت کریستال ها را کنترل کند. میکرودرم ابریژن را میتوان به تنهایی یا یک روشی کمکی برای لیزر در درمان اسکارها و لکه های پوستی استفاده کرد چون هم غیرتهاجمی است و هم نیاز به مراقبتهای زیاد بعد از عمل ندارد.
برای این منظور از لیزر CO2 یا فراکشنال استفاده میشود و در درمان برخی بیماریهای پوستی مثل ضایعات عروقی (همانژیوم، ماه گرفتگی )، بهبود زخم های برجسته و کلوئید اسکار، کک و مک و لکهای قهوهای که درصورت و دست بیشتر افراد مسن دیده میشود و همچنین جوانسازی پوست استفاده میشوند. در لایه برداری با لیزر CO2 یک ناحیه از پوست به صورت سراسری لایه برداری می شود.
در لایه برداری با لیزر فراکشنال در هر جلسه درمان، درصدی از سطح مورد درمان دست نخورده باقی می ماند، بنابراین به سرعت پوست ترمیم خواهد شد و عوارض کمتری نسبت به CO2 دارد. در این روش توسط لیزر، لایه سطحی پوست به شکل موضعی در مقاطعی از پوست از بین میرود و اطراف این ستونهای حرارتی سالم میماند و این امر موجب تسریع روند ترمیم پوست میشود. از آنجایی که لایه شاخی پوست در طی لیزر دست نخورده باقی میماند، بنابراین فعالیت طبیعی پوست بهعنوان سد حفاظتی حفظ میشود. کاربرد این تکنیک فقط در پیری پوست نیست و در موارد دیگری از جمله اسکار یا جای جوش یا جای جراحی و سوختگی، تغییرات رنگی پوست، منافذ باز پوستی، افزایش قوام پوست، خطوط کشش پوستی (استریا) و جوانسازی پوست نیز کاربرد دارد.
این کرمها به عنوان خراشنده و ساینده پوست استفاده میشوند.کرمها و صابونهای اسکراب حاوی دانههای خشن هستند تا سلولهای مرده سطح پوست را بردارند. این کرمها در درمان ضایعات پوستی مثل آکنههای کومدونال (جوشهای سرسیاه یا سفید)، چربی پوست، خشونت پوست و افزایش اثر داروهای موضعی استفاده می شوند.
با استفاده از مواد طبیعی موجود در آشپزخانه هم می توان پوست را لایه برداری کرد، در واقع می توان با مواد طبیعی هم لایه بردار شیمیایی ساخت هم لایه بردار مکانیکی.
لایه بردار شیمیایی خانگی :
آنزیم های طبیعی که به عنوان لایه بردار استفاده می شوند، معمولا از آناناس، انبه و کدو تنبل گرفته می شوند. آنزیم های درون این میوه ها را می توانید در ماسک های خانگی خود به کار ببرید و از پوست تان لایه برداری کنید. البته این آنزیم های لایه بردار در قارچ، گیلاس، تمشک، انار، انگور، گوجه فرنگی، هلو، خیار، توت فرنگی و زرد آلو و... نیز وجود دارد.
لایه بردار مکانیکی خانگی :
می توانید مواد پودری و خشن را در شامپوی بدن بریزید و به این وسیله اسکراب بسازید، اگر پوست خشک دارید، بهتر است از آرد جو دو سر استفاده کنید. اگر پوست تان نرمال است از شکر استفاده کنید و اگر می خواهید پوست تان خشک شود بهترین ماده نمک است. آرد گندم نیز برای اسکراب پوست های چرب مستعد آکنه مناسب است.
۱- تیره شدن پوس : شایعترین عارضه لایه برداری با تری کلرواستیک اسید، تیره شدن پوست پس از التهاب است که معمولا در اثر برخورد زودهنگام با نور آفتاب ایجاد میشود.
۲- عفونت: خطر عفونت با ویروس تبخال، هر فردی را با هر نوع لایه برداری پوست تهدید میکند. لذا تمامی این افراد باید از دو روز قبل از لایه برداری، به مدت ۷ روز تحت درمان پیشگیرانه با داروهای ضدویروس قرار بگیرند.
۳- ایجاد جوشگاه: اگر چه این موضوع نادر است، اما ممکن است جوشگاه (اسکار) ناشی از لایه برداری با فنل رخ دهد که برای بیمار ناراحتکننده است. نواحی دور دهان به ویژه لب فوقانی و نواحی روی فک تحتانی شایعترین محل بروز اسکار هستند. اسکار ممکن است در نتیجه مراقبت ناکافی از زخم پس از لایه برداری رخ دهد.
۴- بیرنگ شدن پوست: ممکن است بیمارانی که تحت لایه برداری با فنل قرار میگیرند، دچار بیرنگ شدن پوست شوند. علت آن است که در این لایه برداری، ملانوسیتها که مسئول ساختن رنگدانههای پوست هستند، قابلیت تولید رنگدانه (ملانین) را از دست میدهند و این موضوع موجب میشود که پوست نمای بیرنگ پیدا کند.
از سال 1995 تا کنون لیزر CO2 معمولی بهترین روش غیر جراحی، جهت از بین بردن چین و چروک و صاف کردن چال های صورت محسوب می شد. لیزر CO2 معمولی می تواند جوانسازی بسیار خوبی در صورت ایجاد کند و پوست را بسیار سفت و صاف نماید ولی عوارضی از خود بجا می گذارد که گاه تحمل آنها برای بیماران بسیار دشوار است، از جمله طولانی بودن زمان التیام بخشی پوست که گاهی به 2 هفته می رسد و در این مدت پوست باید پانسمان باشد قرمزی پوست که گاه تا 4 یا 6 ماه به طول می انجامد و در پوست ما ایرانیان ممکن است تیرگی بعد از لیزر نیز مشاهده شود.
در چند سال اخیر تکنولوژی جدیدی به نام Fractional Laser ( لیزر فرکشنال ) بوجود آمده است که به طور قابل ملاحظه ای زمان التیام بخشی پوست و همچنین عوارض دیگر لیزر را کاهش می دهد. با لیزر Fractional Laser نور لیزر (beam) به تعداد زیادی شعاع های کوچکتر (microbeam) تقسیم می شود. وقتی این شعاع های کوچکتر به پوست برخورد می کنند نقاط کوچکی از پوست که بین این شعاع های لیزری قرار گرفته است و با لیزر برخورد نمی کند سالم می ماند.
این نقاط سالم پوست باعث تسریع روند ترمیم پوست می شوند و هر چه پوست سریعتر التیام پیدا کند احتمال عوارض مانند قرمزی و یا تیره شده پوست کمتر می شود.
نقاط کوچکی که توسط شعاع های کوچکتر لیزر شده اند microtreatment zone نامیده می شوند و جراحت این ستون های لیزر شده که تا عمق 1000 میکرون داخل پوست می باشد باعث تسریع کلاژن سازی و جوانسازی پوست میگردد.
حداکثر ۳ تا ۴جلسه برای لیزر CO2 لازم است که فاصله این جلسات یک تا یک و نیم ماه هستند. حدود ۳۰ الی ۴۰ دقیقه ایجاد بی حسی موضعی زمان می خواهد و بعد از پاکسازی نمودن کامل پوست کل زمان درمان نهایتاً ۳۰ دقیقه زمان خواهد برد.
لیزر Co2 قدیمی حدود 20 سال پیش معرفی شد. در لیزر فرکشنال Co2 بر خلاف Co2 قدیمی معمولی، نیاز به بیهوشی و یا تزریق آمپول بی حسی نیمی باشد. بیمار فقط با یک کرم بی حس کننده بدون درد لیزر می شود. همچنین بر خلاف لیزر Co2 قدیمی معمولی، بیمار در روش فرکشنال نیاز به پانسمان ندارد. فقط از کرم های ترمیم کننده استفاده می کند و دو روز بعد می تواند از کرم های پوشاننده و آرایشی استفاده نماید. ترمیم پوست در فرکشنال حدود 5 تا 6 روز طول می کشد در حالی که در لیزر Co2 معمولی بین 2 تا 3 هفته.
در روش فرکشنال Co2 بیمار فقط برای دو تا سه روز قرمز است در حالی که در لیزر Co2 معمولی بین 2 تا 6 ماه قرمزی ادامه می یابد. احتمال تیرگی پوست در لیزر فرکشنال Co2 بسیار نادر است. در حالیکه در Co2 معمولی این ریسک بالاست.
لیزر فرکشنال Co2 را میتوان در گردن و پشت دست ها و قسمت های دیگر بدن نیز برای درمان انواع ضایعات پوستی مانند جوان سازی پشت دست ها، لکه های پوستی، ترک های شکم، اسکار سوختگی و یا جراحی نیز به کار برد. جلسات درمانی بسته به مشکل پوستی بین 3 تا 5 جلسه می باشد که به صورت ماهیانه تکرار می شود.
Co2 فرکشنال | Co2 مدل قدیمی |
ستون هایی از انرژی لیزری بر روی پوست ولی بافت مجاور سالم باقی می ماند | به طور کامل پوست منطقه مورد نظر را سایش می دهد |
نفوذ عمیق به پوست | نفوذ کم عمق به پوست |
دوره بهبودی کوتاه مدت | دوره بهبودی طولانی مدت |
بدون نیاز به پانسمان | نیاز به بانداژ دارد |
بدون خطر ابتلا به زخم | خطر بالای ابتلا به زخم |
خطر لک پوستی به طرز قابل ملاحظه ای کاهش یافته است | خطر لک پوستی بیش از اندازه |
لیزر CO2 فرکشنال روش نوینی در جوانسازی پوست، بازسازی پوست و تحریک ساختن رشته های کلاژن می باشد که سبب افزایش قوام و سفتی پوست شده و چروکهای ریز پوست را از بین می برد. لیزر فراکشنال علاوه بر بهبودی قابل ملاحظه اسکارها و جای جوش صورت (جوشگاههای پوستی) در درمان پیری پوست خصوصا شلی پوست و درمان چروک های دور چشم و چروک های صورت و دور دهان هم کاملاً مؤثر است . بیشترین کاربرد آن برای درمان جای جوش, زخم و جراحات پوستی می باشد. تعداد جلسات و فواصل درمانی در افراد مختلف بسته به نوع ضایعه، رنگ پوست و سن، متفاوت و بین 1 تا 4 جلسه و به فواصل حداقل 1 ماهه می باشد.
لیزر CO2 فرکشنال یک لیزر CO2 اصلاح شده است که عوارض لیزر CO2 معمولی را ندارد. با روش لیزر فرکشنال که بر روی انواع مختلف پوست قابل اجراست میتوان اسکارهای جوش های جوانی، جای زخم ناشی از تروماهای مختلف ، خسارات ناشی از نور آفتاب، کوچک کردن روزنه های پوستی، چروکیدگی های دور چشم، تیرگی دور چشم، کک و مک ها، شلی و افتادگی پوست صورت و گردن را تا حد قابل قبولی مداوا نمود .
روش لیزر فرکشنال که از سال 2003 مورد استفاده قرار میگیرد، بدین صورت است که به جای تابیدن نور لیزر با شعاع بزرگ در لیزرهای قدیمی، ستون هایی از نور لیزر با شعاع هایی بسیار باریک در حد میکرون بر روی سطح پوست تابیده میشود لذا مناطقی از سطح پوست ( اپیدرم )عملاً سالم می ماند و از همین مناطق اشعه نخورده یا سالم هست که ترمیم پوست بسرعت انجام میشود.
در واقع در این نوع لیزر مناطقی از سطح پوست ( فواصل بین نقطه ها ) آسیب نمی بیند و بیشترین نور تابیده شده از این نوع لیزر وارد درم ( با عمق نفوذ حدوداً یک تا دو میلی متر ) یعنی همان لایه میانی پوست می شود یعنی درست جایی که باید لیزر آنجا اثر کند تا بتواند مشکلات فوق را بهبود بخشد چرا که علت اصلی مشکلات فوق خرابی لایه میانی پوست یا همان درم می باشد بطوری که کلاژن پوست در این ناحیه قرار دارد و تابیدن نور این لیزر در این ناحیه باعث تشکیل کلاژن های جدید میشود و بتدرج طی ۲تا ۴ ماه ، چروک های پوست کاهش قابل ملاحظه ای پیدا می کند و پوست از حالت شلی و افتادگی درمی آید و عمق چاله ها و اسکارهای بعد از آکنه یا جوش و یا بعد از عمل ( جای بخیه ) بهبودی قابل ملاحظه ای پیدا میکند.
این دستگاه پیشرفته بدون اینکه زخمی برروی پوست ایجاد کند، خطوط پوست را از بین میبرد، موجب افزایش قوام پوسـت شـده و رشته های کلاژن زیر پوست را از نو بازسازی میکند. ازدیگر مزیت های این دستگاه این است که نتیجه بدست آمده از آن ماندگاری طولانی مدت دارد، از طرف دیگر دقت انجام کار این دستگاه بالا است و میزان خطای ناشی از بیدقتی را به حداقل میرساند .بهبود قوام و ترکیب پوست در یک جلسه به وضوح مشاهده می شود.
بیمار بعد از انجام لیزر فراکشنال نیازی به استراحت و مراقبت ندارد. با توجه به اینکه لیزر فرکشنال فقط بر بخشی از پوست به صورت ستونهای حرارتی اثر میکند آسیب کمتری به پوست می رساند به همین دلیل اولاً ترمیم و بهبودی پس از لیزر سریعتر صورت می گیرد، ثانیاً عوارض زود هنگام بعد از لیزرهای قبلی مثل قرمزی، تورم بسیار کمتر ایجاد می شود و به همین دلیل فرد می تواند سریعتر به سرکار برگردد. هزینه این روش نسبت به سایر روش ها مناسب است.
اگر پزشک انجام دهنده لیزر تجربه کافی داشته باشد و از مارک های خوب لیزر فراکشنال استفاده کند عوارض پوستی مثل لک های قهوه ای یا سفید بعد از لیزر در مقایسه با لیزر های نسل قدیمی بسیار کم است، البته در مواردی که اسکارها عمیق است و پزشک مجبور است برای تاثیر بهتر از قدرت بالای دستگاه استفاده کند احتمال بروز لکه های قهوه ای بعد از لیزر وجود دارد ولی اگر ایجاد شد معمولا این لک ها حداکثر طی 2 ماه بهبود پیدا میکنند. همچنین در برخی مناطق پوست مثل چانه، بینی و گونه ( پوست روی استخوان ) پوست حساس تر است یا کسانی که پوست تیره دارند.
در مورد ریسک عفونت اگر شخص سابقه تب خال داشته باشد حتما باید در چند روز اول بعد از لیزر به شخص محلول های ضد عفونی کننده ضد تب خال داد، در مورد دیگر عفونت های میکروبی، بهداشت فرد بسیار مهم است مثل شستشوی دست، محیطی که فرد زندگی میکند و...... به هر حال اگر لیزر انجام شده عمیق باشد و پزشک بر حسب فاکتورهای مختلف احتمال بروز عفونت بعد از لیزر را بدهد قرص یا کپسول های آنتی بیوتیک و یا حتی قرص های ضد تب خال به مدت حداکثر 5 تا 7 روز تجویز میشود.
آری ولی بهتر است بعد از ۴ جلسه یک دوره ۶ تا ۱۲ ماهه به پوست استراحت داد و مجدد چند ماه بعد یک دوره دیگر لیزر را انجام داد، یا اینکه بعد از ۴ جلسه لیزر اگر در فصل مناسبی قرار داشتیم ( از لحاظ شدت آفتاب ) میتوان هر سه تا چهار ماه یک بار یک لیزر عمیق انجام داد.
یکی از مواردی که مکرراً توسط افراد سوال می شود این است که چرا در بعضی موارد در تزریق ژل، ژل گلوله شده و یا از جای خود حرکت می کند و منظره بدی را به وجود می آورد؟ دراین زمینه به چند عامل می توان اشاره کرد :
1 – تزریق ژل های بی کیفیت که قیمت آنها بسیار کمتر از ژل های معتبر است و متاسفانه به منظور کسب سود بیشتر توسط برخی ازافراد استفاده می شوند. بسیاری از این ژل ها بعلت موادی که در ترکیب خود دارند باعث واکنش سیستم ایمنی فرد شده و درنهایت توده هایی ( گرانولوما ) به وجود می آورند.
2 – عدم مهارت پزشک تزریق کننده. تکنیک تزریق بسیار مهم است. گاهی ممکن است به دلیل تکنیک نادرست تزریق، ژل گلوله گلوله شود.درصورتی که اگر تزریق درست انجام شود احتمال آن بسیار کم می شود. همچنین اگر این تزریق به درستی انجام نشود مثلا محل سوراخ تزریق را خیلی پاره کنند، احتمال دارد که مثلا روی لب جای سوزن ها باقی بماند ولی اگر تزریق درست انجام شود جای سوزن ها ۴ تا ۵ روز باقی می ماند و بعد از بین می رود.ژل را باید حتما متخصص پوست تزریق کند و قبل از عمل حتما باید با متخصص مشورت کنید. بنابراین تا به مهارت پزشک و از کیفیت موادی که مصرف می کند مطمئن نشده اید از انجام این کار خودداری کنید. بهترین راه اطمینان از مهارت پزشک در تزریق ژل لب ، دیدن نتیجه کار در افرادی است که قبلاً به وی مراجعه کرده اند.
گلوله شدن ژل صورت بیشتر در مناطقی مانند لب و زیر چشم که پوست یا مخاط ظریفی دارند، دیده می شود. یکی از عوامل مهم زمینه ساز آن انتخاب ژل نامناسب است. با وجودی که تمامی ژل های موجود در بازار بلااستثنا می توانند همچین عارضه ای را داشته باشند ولی ژل هایی با غلظت بالا برای این نواحی مناسب نبوده و باید از آنها اجتناب کرد.
ژل هایی با غلظت پایین برای زیر چشم و لب مناسبند ولی به دلیل جذب سریع آنها، مدت کوتاهتری باقی می مانند و این موضوع باعث می شود که برخی از پزشکان برای طولانی تر بودن اثر تزریق ژل، ژل های غلیظ تر را پیشنهاد دهند و یا خود بیماران با آگاهی کامل، ژل غلیظ تر را انتخاب می کنند.
در این مورد تجربه پزشک در پیشگیری از ایجاد این عارضه نیز بسیار مهم است. در مواردی که ناهمواری محل تزریق ژل در بیماری شدید باشد، می توان گفت یا این بیمار سابقه تزریقات مکرر و بیش از حد ژل را داشته و یا پزشک او دقت و تجربه کافی برای راهنمایی بیمار و تزریق را نداشته است. در هر حال برای درمان آن می توان اقداماتی را انجام داد و توصیه می شود تزریقات بعدی ژل با احتیاط و به میزان کم صورت گیرد.
تخلیه ژل یکی از روش های مؤثر برای این عارضه است در مواردی که تعداد این ناهمواری ها زیاد باشد ممکن است در بیش از یک جلسه کار تخلیه ژل صورت گیرد. در ضمن می توان از روش هایی مانند تزریق هیالورونیداز (در ژل های هیالورونیک اسید)، گرم کردن و ماساژ موضعی محل تزریق ژل هم استفاده کرد.
ممکن است در محل تزریق ژل بویژه در ژل های هیالورونیک اسید، تورم گذرا (یا دوره ای) مخصوصاً در لب ها ایجاد شود. این حالت با حالتی که محل تزریق ژل به صورت گلوله های ریز درمی آید (مانند عارضه گفته شده در بالا) کاملاً متفاوت است. ممکن است عامل شروع کننده این تورم وجود یک بیماری سیستمیک مانند سرماخوردگی و یا مصرف بعضی از مواد غذایی باشد. خوشبختانه این وضعیت گذرا بوده و در اغلب موارد به طور خود به خود برطرف می شود ولی گاهی این برطرف شدن چندین هفته یا چند ماه طول می کشد که در این حالت مراجعه به پزشک برای درمان سریعتر بسیار راحتتر خواهد بود.
خیر این اتفاق بیشتر بخاطر تکنیک نادرست تزریق ایجاد می شود. همچنین گاهی اوقات بیماران در نواحی تزریق شده فشارهای جانبی ایجاد می کنند و به نوعی باعث حرکت و جا به جایی ژل می شوند که این موارد قابل اصلاح است.
در صورتیکه ژل زیادی تزریق شده باشد در صورت تحمل و عدم ناراحتی بیمار می توان انتظار داشت به مرور با حل شدن آن در بدن به حد مورد نظر برسد. اما اگر بیمار بخواهد زودتر حجم ژل کم شود میتوان از مواد تجزیه کننده آنها یا از دستگاه های RF استفاده کرد. ژل های موقت از جنس مواد اسید هیالورونیک است و برخی مواد مانند هیالورونیداز ها باعث تجزیه آنها می شود که میتوان با تزریق این مواد در قسمت های مختلف ژل مورد نظر، اصلاحات را انجام داد. همچنین با استفاده از دستگاه RF که گرمای عمقی ایجاد میکند میتوان باعث افزایش جریان گردش خون در بافت مورد نظر شده و به مرور زمان باعث تسریع روند تجزیه ژل در بدن شد.
هایفوتراپی HIFU عبارتست از انتقال امواج اولترا سوند با شدت بالا و فرکانس پایین، بطور متمرکز در لایه های عمقی پوست ( High Intensity Focused Ultrasound ) به منظور لیفتینگ و جوانسازی پوست. در گذشته امواج صوت با فرکانس بالا بعنوان یک روش تشخیصی مطمئن و کم عارضه بصورت سونوگرافی مورد استفاده قرار گرفته است. تفاوت امواج هایفو با امواج سونوگرافی در این است که هایفوتراپی یک روش درمانی است و شدت امواج آن بیشتر است و فرکانس پایین تری دارد و بعلاوه این امواج همگرا هستند و در یک نقطه کانونی در زیر پوست متمرکز شده و ایجاد گرما می نمایند در حالیکه امواج سونوگرافی واگرا بوده و انرژی پایین تر و فرکانس بالاتری دارند.
تکنولوژی هایفو بیشتر برای لیفت صورت و گردن و بازوها و شکم استفاده می شود. هایفو تراپی روشی بدون خطر ( کاملاً ایمن ) و مورد تایید FDA آمریکا است و اثرات آن در همان جلسه قابل مشاهده است و همچنین نتایج آن بدون بازگشت است. روش هایفوتراپی فقط در یک جلسه ( یک ساعته ) راحت و بدون هیچ درد انجام میشود ، عوارض هایفو ناچیز است و بلافاصله شخص میتواند به سر کار روزانه خود برگردد.
با افزایش سن تغییرات پوست از قبیل شل شدن و شکل گیری چین و چروک های صورت در تمام لایه های پوست ایجاد می شود. درمان های رایج در جوانسازی پوست از قبیل میکرودرم ابریژن، آر اف و لیزر عمدتا متمرکز بر لایه های سطحی اپیدرم و درم می باشند. در گذشته درمان قابل قبول و موثری برای قسمت های عمقی تر پوست (SMAS) بجز جراحی پلاستیک صورت در دسترس نبود. در جراحی پلاستیک صورت یک لایه از پوست جدا شده و به سمت بالا کشیده شده و نقاط انعقاد حرارتی در لایه SMAS بطور مستقیم بوسیله امواج الکتروفرکانسی انجام شده و لیفتینگ جراحی انجام می شد. لایه اتصال دهنده عضلات به پوست SMAS نقش مهمی در افتادگی پوست و ایجاد چروک های عمقی ایفا می کند این لایه superficial musculoaponeurotic system به شکل یک بافت هم بند فیبروز در گردن و صورت قرار گرفته و میمیک صورت و حرکات عضلات از طریق این لایه به پوست منتقل می شود و ایجاد چین و چروک های عمقی و شلی پوست در میانسالی از این لایه شروع می شود. در روش هایفو تراپی این لایه مورد هدف قرار می گیرد و لایه اپیدرم دست نخورده باقی می ماند بعبارت دیگر کانون امواج اولتراسوند در زیر پوست است و در زمان عبور از سطح پوست، انرژی امواج جذب پوست نشده و تغییر قابل توجهی در سطح پوست ایجاد نمی شود.
از آنجایی که دستگاه هایفوتراپی مشاهده زیر پوست را در موضع درمان ممکن میکند، بنابراین درمان بر پایه حدس زدن و تخمین سطح بافتی درگیر انجام نمیشود. پزشک یا پرستار میتواند در تمام طول درمان ساختارهای پوست را ببیند تا از دقت، ایمنی و تاثیرگذاری بیشینه درمان در عمق تعیین شده اطمینان حاصل کند.
بعد از استعمال ژل اولتراسوند در سطح پوست و انتخاب کارتریج مناسب خطوط درمان بطور دستی و با فاصله 3 تا 5 میلی متر انتخاب شده و تعداد350 تا 450 شات برای نقاط مورد نظر انجام می شود. چنانچه افتادگی پوست شدید باشد تا 500 شات قابل انجام است. هر کارتریج بر حسب نوع دستگاه 10 تا 15 نقطه کانونی ایجاد می کند. درجه حرارت 65 درجه سانتی گراد موجب نکروز انعقادی نقاط کانونی امواج می شود بعلاوه با ارتعاش و انتقال گرما در بافت اطراف که کمتر از نقاط هدف می باشد رشته های کلاژن جمع شده و در نهایت ترمیم و لیفتینگ در این ناحیه شروع شده و بعد از 90 تا 180 روز این فرایند تکمیل می شود. در نقاطی که ضخامت لایه SMAS کمتر است مثل پیشانی،شقیقه، گردن و اطراف چشم از کارتریج های با عمق نفوذ کمتر استفاده می شود. در بقیه نقاط بطور معمول از کارتریج های با عمق نفوذ بالاتر استفاده می شود(3 تا 4.5 میلی متر) بطور کلی اگر لایه چربی زیر پوستی به اندازه کافی باشد کارتریج 4.5 میلی متری انتخاب مناسب تری است و در افراد با ضخامت لایه چربی کمتر کارتریج 3 میلی متری مناسب تر است. بطور متوسط هر جلسه هایفو تراپی حدود یک ساعت طول می کشد. به منظور یک دست شدن پوست انجام تمام نقاط صورت و گردن در یک جلسه می بایست انجام شود بعبارت دیگر نمی توان برای یک ناحیه از صورت هایفوتراپی انجام داد و بقیه صورت را رها کرد چرا که در غیر این صورت تاثیر درمان کمتر شده و نتیجه مطلوب بدست نخواهد آمد .تفاوت هایفو تراپی با امواج لیزر و آر اف در جوانسازی پوست در این است که انرژی این امواج جذب لایه های سطحی اپیدرم و قسمت فوقانی درم می شوند و تاثیر درمانی خود را در این ناحیه اعمال می نمایند چرا که در صد بسیار ناچیزی از انرژی آنها به لایه عمقی تر پوست می رسد در حالی که در هایفوتراپی تمرکز امواج نقاط زیر پوست می باشد. جنسیت در تاثیر پذیری هایفو اثری ندارد اما بایستی سن فرد 32 سال باشد.
بیمار ممکن است پس از درمان با مقداری قرمزی و یا ورم مواجه شود و ممکن است مقداری حس سوزش داشته باشد. این علائم طی مدت چند ساعت از بین می روند. با وجودی که نتایج این روش درمانی به میزان عمل جراحی لیفت برای رفع افتادگی پوست واضح و آشکار نیست، هایفوتراپی می تواند ظاهر پوست شما را بدون عوارض هایفوتراپی و طبیعی سفت کرده و به تدریج آن را شاداب و جوان سازد.
برای جلوگیری از عوارض جانبی، در این موارد نباید از فرآیند هایفوتراپی استفاده نمود :
معمولا هزینه هایفوتراپی بستگی به تجهیزات و امکانات درمان و نیز هزینه پزشک دارد. موضوع مهمی که هزینه هایفوتراپی را تحت تأثیر قرار میدهد، این است که چه بخشی از بدن شما نیاز به درمان دارد و چه تعداد جلسات درمان مورد نیاز است.